Izolacyjność akustyczna okien – czyli jak dobrać szyby?
Jak wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie Ministerstwa Zdrowia, niemal połowa Polaków żyje w zbyt głośnym otoczeniu, co w dłuższej perspektywie czasu może powodować problemy zdrowotne, m.in. uszkodzenie słuchu. O tym, jak niekorzystny wpływ ma hałas na samopoczucie, codzienny komfort i zdrowie, nie trzeba przekonywać nikogo – zwłaszcza te osoby, które mieszkają w pobliżu ruchliwych ulic, tramwajów, dworca kolejowego czy też portu lotniczego. Rozwiązaniem ich problemu są okna o odpowiedniej izolacji akustycznej. Czym powinny się one charakteryzować i jak rozpoznać okna gwarantujące dobrą izolację dźwiękową?
O czym mówi izolacyjność akustyczna okien?
Izolacyjność akustyczna (dźwiękowa) jest parametrem określającym zdolność danej przegrody lub jej części (np. ściany, drzwi lub okien) do ograniczenia przepływu fal dźwiękowych, wibracji oraz drgań. W praktyce oznacza to, że im jest wyższy poziom izolacyjności akustycznej okien, tym skuteczniejszą barierę zapewniają one dla odgłosów dochodzących z zewnątrz. Zgodnie z normami obowiązującymi w Unii Europejskiej (EN 14351-1) izolacyjność akustyczna okien należy mierzyć i wyrażać poprzez 3 kluczowe wskaźniki:
- wskaźnik Rw (wyrażany w decybelach), który informuje o tym, jaką ilość hałasu jest w stanie wytłumić okno. Im wyższa wartość tego wskaźnika, tym lepsza jest izolacyjność akustyczna okien;
- wskaźnik C – jeden ze wskaźników uzupełniających, który informuje o stopniu tłumienia hałasu o średniej i wysokiej częstotliwości, np. hałas lotniczy, drogowy lub kolejowy;
- wskaźnik Ctr – wskaźnik korekcyjny odnoszący się do dźwięków o niskiej częstotliwości, np. wolno poruszające się samochody.
Warto przy tym zaznaczyć, jak konkretne wartości izolacji dźwiękowej okien odnoszą się do faktycznego odbioru hałasu przez ucho człowieka. Otóż ograniczenie jego poziomu o 1 dB w danym pomieszczeniu nie będzie dla nas praktycznie w ogóle odczuwalne. Wyraźna różnica jest zauważalna dopiero przy 5 dB, a przy 10 dB mamy wrażenie, jakby hałas zmniejszył się o połowę.
Izolacyjność akustyczna – normy i wymagania
Wymogi dotyczące izolacyjności akustycznej wybranych elementów budynku są jasno określone w przepisach techniczno-budowlanych oraz w normach europejskich. Zgodnie z nimi budynek, jak również urządzenia z nim związane mają być projektowane w taki sposób, by poprawić poziom hałasu, na który narażeni są jego użytkownicy. Ważne jest zatem, by hałas dopływający z zewnątrz nie stanowił zagrożenia dla naszego zdrowia, a także umożliwiał odpoczynek i pracę w komfortowych warunkach. Jak wskazuje norma budowlana PN-B-02151-3:2015-10 „Akustyka budowlana – Ochrona przed hałasem w budynkach”, poziom natężenia dźwięku w budynkach mieszkalnych nie powinien przekraczać 40 dB w ciągu dnia oraz 30 dB w nocy (w godzinach 22-6).
Od czego zależy akustyka okien?
Standardowe okna wyróżniają się izolacyjnością akustyczną na poziomie około 30 dB. Odpowiedzią na potrzeby osób, które mieszkają w pobliżu ruchliwej ulicy, są natomiast okna dźwiękoszczelne, w przypadku których izolacyjność dźwiękowa wynosi co najmniej 40 dB. Są to modele z szerokimi (powyżej 70 mm) i wzmacnianymi profilami oraz kilkuwarstwowym oszkleniem o zróżnicowanej, a zarazem dużej grubości warstw. Jednolita grubość szyb może spowodować zjawisko rezonansu, czyli wibracji przenoszących dźwięk i obniżających izolację akustyczną. Z kolei zbyt cienkie szyby nie stanowią skutecznej bariery dla dźwięków z zewnątrz.
Jeżeli chodzi o samo oszklenie, to na jego izolacyjność akustyczną duży wpływ mają również takie czynniki jak:
- masa szkła zastosowanego w oknach;
- asymetryczna konstrukcja szyb zespolonych;
- zachowanie odpowiednio dużego odstępu pomiędzy szybami;
- stosowanie alternatywnych gazów;
- użycie specjalnego szkła laminowanego.
Jak zwiększyć izolacyjność akustyczną okien?
Izolacyjność akustyczną okien można poprawić na wiele sposobów. Jednym z nich jest klejenie szyb na całym obwodzie – wzdłuż każdej krawędzi i przy użyciu specjalnej folii akustycznej podwyższającej szczelność całej konstrukcji i skutecznie tłumiącej hałasy. W celu zwiększenia izolacyjności akustycznej okien różnicuje się także sprężystość szyb, a przestrzenie pomiędzy nimi wypełnia się specjalnym gazem, co pozwala na odseparowanie danego pomieszczenia od źródeł hałasu.
Dobrze jest też zwrócić uwagę na fakt, czy okucia są na tyle wytrzymałe, że zapewniają odpowiedni docisk skrzydła do ościeżnicy, co przekłada się na lepszą szczelność okien oraz izolację dźwiękową. Na koniec jeszcze kwestia instalacji – nawet dobrze dobrane okna dźwiękoszczelne nie zapewnią pożądanej izolacji akustycznej, jeżeli nie zadbamy o ich profesjonalny montaż.
Badania wskazują, że przebywanie w cichym otoczeniu zmniejsza ryzyko uszkodzeń słuchu, chorób serca, a nawet depresji. Poza tym każdemu z nas, bez względu, czy znajdujemy się we własnym domu, czy też w pracy, zależy na tym, by móc odpocząć od zgiełku i spędzić czas w ciszy. Okna z szybami dźwiękoszczelnymi to zatem warunek konieczny, by móc spędzać czas w cichym i wytłumionym wnętrzu.