Okna i drzwi wejściowe a przepisy budowlane – o czym warto wiedzieć?

Polskie prawo budowlane w znacznym stopniu reguluje kwestie związane z projektowaniem, wykonawstwem oraz użytkowaniem budynków, w tym także instalacją okien i drzwi wejściowych. Przepisy te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa, komfortu oraz energooszczędności budynków, a także ochronę interesów ich użytkowników. W związku z tym wybór stolarki zawsze powinien być zgodny z obowiązującymi normami i wymaganiami prawnymi. Co to dokładnie oznacza dla inwestora?

Prawo budowlane a stolarka okienna i drzwiowa

Podstawowym dokumentem, który określa wymagania dla stolarki budowlanej i przegród przezroczystych jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynku oraz ich usytuowanie. Rozporządzenie to  reguluje wiele aspektów związanych z projektowaniem, oświetleniem i innymi wymogami dla okien i drzwi. W § 57 wspomnianego dokumentu znajdziemy informację na temat tego, że pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi (te, w których spędzamy co najmniej 4 godziny dziennie, czyli salon, sypialnia, gabinet, biuro) powinno mieć dostęp do światła dziennego, a także musi być w pełni dostosowane do jego przeznaczenia, kształtu oraz wielkości.

W praktyce oznacza to, że w takim pomieszczeniu stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi nie powinien być mniejszy niż 1:8. W pozostałych pomieszczeniach, w których oświetlenie jest wymagane z uwagi na przeznaczenie, stosunek ten powinien wynosić co najmniej 1:12. Co więcej, w budynkach produkcyjnych łączna powierzchnia okien i ścian szklanych w odniesieniu do całej elewacji nie może przekraczać 15% (w budynkach jednokondygnacyjnych) lub 30% (w budynkach wielokondygnacyjnych). Ponadto, zgodnie z przepisami okna mogą być liczone jako element dostarczający światła dziennego tylko wówczas, gdy spełniają określone parametry dotyczące przepuszczalności światła.

Przepisy jasno wskazują także, że ściana, na której zainstalowane zostaną okna lub drzwi wejściowe, musi znajdować się w odległości co najmniej 4 metry od granicy sąsiedniej działki. Nowelizacja wspomnianego rozporządzenia, wprowadzona w 2018 roku, dopuszcza jednak stawianie ścian w odległości 1,5 metra od granicy sąsiadującej działki, ale tylko wtedy, gdy są one zwrócone do granicy ścianami bez okien i drzwi. Zmiana ta dotyczy głównie zabudowy jednorodzinnej, zagrodowej oraz letniskowej. w przypadku elewacji bez otworów (okien i drzwi) dopuszczalna jest odległość 1,5 metra, a W niektórych przypadkach, zgodnie z nowelizacjami prawa, odległość może wynosić nawet 0,5 metra, jeśli spełnione są dodatkowe wymagania.

Ważną kwestią regulowaną prawem budowlanym jest też to, że okna znajdujące się na kondygnacjach powyżej 2 piętra muszą być otwierane do wewnątrz. Drzwi wejściowe z kolei (te prowadzące do domu jednorodzinnego lub mieszkania) muszą mieć co najmniej 90 cm szerokości oraz 200 cm wysokości. Jeżeli planujemy montaż drzwi dwuskrzydłowych, to najszersze skrzydło musi mieć szerokość przekraczającą 90 cm. Wymagania w zakresie szerokości drzwi wejściowych dotyczą w szczególności budynków mieszkalnych wielorodzinnych oraz budynków użyteczności publicznej. W budownictwie jednorodzinnym są rekomendowane, lecz nie zawsze obligatoryjne.

Parametry użytkowe stolarki okiennej zgodne z prawem budowlanym

Od stycznia 2021 obowiązuje w Polsce tzw. Standard WT 2021, który określa nowe wymagania dotyczące efektywności energetycznej budynków. Obejmują one zarówno stolarkę okienną i drzwiową, jak i inne elementy budynku, w tym ściany, dachy czy podłogi. Zgodnie ze Standardem WT 2021 maksymalna dopuszczalna wartość współczynnika przenikania ciepła U wynosi:

• 0,9 W/m2K dla okien, przeszkleń i drzwi balkonowych;
• 1,1 W/m2K dla okien dachowych;
• 1,3 W/m2K dla drzwi wejściowych.

Co ważne, wprowadzenie nowych kryteriów dotyczących efektywności energetycznej budynków nie wymusza na inwestorach konieczności wymiany starej stolarki, zamontowanej przed 2021 rokiem. Przepisy odnoszą się wyłącznie do okien instalowanych w budynkach od 2021 roku. Przepisy WT 2021 nie regulują także kwestii związanymi z innymi parametrami użytkowymi stolarki otworowej, takimi jak współczynnik izolacji akustycznej czy przepuszczalność energii słonecznej.  Warto jednak zaznaczyć, że niektóre parametry akustyczne są określone dla budynków mieszkalnych, choć nie są one związane bezpośrednio z WT 2021.

Wymiana okien i drzwi a prawo budowlane

W większości przypadków remont mieszkania lub budowa domu wymaga uzyskania zgody na przeprowadzenie robót budowlanych. Należy przy tym jednak podkreślić, że sama wymiana okien lub drzwi na model o tym samym kształcie i rozmiarze, który nie wiąże się z koniecznością ingerencji w bryłę budynku, nie jest uważany za prace budowlane, a jedynie za konserwację. W związku z tym w takiej sytuacji nie ma konieczności ubiegania się o pozwolenie na wymianę okien lub zgłaszania tego faktu do stosownych instytucji. Wymagane może być jednak zgłoszenie w przypadku budynków wpisanych do rejestru zabytków, gdzie ingerencja w stolarkę potrzebuje zgody odpowiednich organów.

Nieco inaczej wygląda to w przypadku montażu okien lub drzwi, które wymagają poszerzenia otworu czy też wybicia nowych. Wówczas konieczne jest uzyskanie pozwolenia na tego typu prace, ponieważ mogą one wpływać na konstrukcję budynku oraz jego bezpieczeństwo. W takich przypadkach należy przygotować odpowiednią dokumentację projektową, a następnie przedłożyć ją właściwemu dla miejsca zamieszkania Starostwu Powiatowemu.

Wszystkie osoby zainteresowane zakupem nowych okien lub drzwi wejściowych zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą Ekoplast. Kładziemy duży nacisk na to, aby wszystkie nasze produkty były zgodne z obowiązującymi normami i przepisami, a sam montaż odbywał się zgodnie z najwyższymi standardami jakości. Więcej informacji na temat naszych rozwiązań można uzyskać podczas kontaktu z doradcami pod adresem: oferty@ekoplast-group.com.